اثری مهم برای پژوهشگران تاریخ کتابت قرآن
تاریخ انتشار: ۱۲ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۳۱۱۲۲
آیین اهدای «مصحف مشهد رضوی»، کامل‌ترین مجموعه برگ‌نوشته قرآنی به خط حجازی از سده نخست هجری به مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد.
به گزارش ایسنا به نقل ار روابط‌عمومی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، در این آیین که روز دوشنبه، یازدهم دی برگزار شد، جمعی از استادان و اعضای شورای عالی علمی این مرکز؛ احمد مسجدجامعی، عنایت‌الله مجیدی، علی بهرامیان، عبدالحسین آذرنگ، سیدعلی آل‌داود، محمد جعفری قنواتی، فرامرز حاج‌منوچهری و ایران‌ناز کاشیان حضور داشتند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او با اشاره به "میراث قرآنی حیرت‌انگیز کتابخانه آستان قدس رضوی" گفت: یک‌دهه پیش قرآنی به دست‌خط حجازی در آن کتابخانه دیدم. خطی که قرابت‌هایی با خط کوفی دارد، اما گرافیک حروفش مایل‌تر از آن است و ۲۰۰ سال پیش، غربی‌ها براساس توصیف ابن‌ندیم در الفهرست این نام را بر آن نهاده‌اند. با این همه، اکنون در دنیا کم‌تر از ۴۵ نسخۀ قرآنی به خط حجازی می‌شناسیم که اغلب در پاریس، استانبول، مسکو، صنعا، بیرمنگام و برلین نگه‌داری می‌شوند.
این قرآن‌پژوه ادامه دارد: مجموع این اثر در دو نسخه ١٨ و ۴١١۶ کتابخانه آستان قدس با ٢۵٢ برگ حجیم‌ترین قرآن به خط حجازی از سده نخست هجری به‌شمار می‌آید. این نسخه برخلاف اغلب قرآن‌های حجازی دیگر که در شامات تحریر شده، در مدینه کتابت شده، مدتی در عراق بوده، و پس از آن به ایران وارد شده است. براساس اسناد موجود بر اوراق آن، در قرن پنجم هجری در نیشابور بوده و یکی از فقیهان شافعی به نام وجیه بن طاهر الشحامی، سوره فاتحه را در آن بازنویسی کرده است، و اندکی بعد مالک نسخه، یعنی علی بن ابی‌القاسم مُقری سَرَوی از اهالی اهل سنت طبرستان، و از مشایخ سَمعانی، آن را بر حرم امام رضا (علیه‌السلام) وقف کرده است. همین فرد اخیر وقف‌نامه‌ای را نیز به زبان کهن پارسی در پایان سورۀ کهف نوشته که یکی از کهن‌ترین اسناد زبان و گویش فارسی به‌شمار می‌آید.
کریمی‌نیا همچنین به معرفی ویژگی‌های متنی این اثر، ازجمله املای کهن کلمات عربی، اختلاف قرائات، ترتیب سوره‌ها، و معرفی روش تحقیق خود در بازنویسی تک‌تک صفحات نسخه، و نیز انجام آزمایش‌های مختلف «کربن چهارده» پرداخت، و نتیجۀ کار را اثری مهم برای پژوهشگران تاریخ کتابت قرآن در سده نخست هجری دانست.
در ادامه حاضران پرسش‌های مختلفی درخصوص جوانب مختلف ادبی و تاریخی این اثر مطرح کردند و سپس کاظم موسوی بجنوردی، رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی این پژوهش قرآنی را ستود و از تحقیق و تدقیق مرتضی کریمی‌نیا تجلیل و تقدیر کرد.
در پایان این جلسه، نسخه‌ای از «مصحف مشهد رضوی» که به‌صورت فاکسیمیله با همکاری مشترک کتابخانه آستان قدس رضوی و مؤسسه آل‌البیت علیهم‌السلام لإحیا التراث منتشر شده است، به مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی اهدا شد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: مصحف مشهد رضوی امیربانو کریمی شهادت سردار سلیمانی جشنواره فیلم فجر 1402 باقر خلیلی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی خط حجازی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۳۱۱۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ثبت نام چهارمین دوره حفظ قرآن کریم دختران در آذربایجان شرقی
به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز آذربایجان شرقی اعظم السادات برغمدی اظهار کرد: همه دختران ۱۴ تا ۲۴ سال استان می‌توانند در این طرح شرکت کنند و از آموزش‌های ویژه بهره‌مند شوند.
وی ادامه داد: ثبت نام از دختران تا پایان اردیبهشت ماه جاری ادامه دارد و علاقه مندان می‌توانند برای ثبت نام به تارنمای طرح ملی قرآنی حفظ نور https://beitnarjes.ir/Article/Single/۴۸ مراجعه کنند.
مدیر طرح ملی حفظ قرآن کریم کشور ادامه داد: تربیت نسل جوان، تربیت نسل قرآنی مهدوی، تحقق خواسته رهبری در خصوص تربیت حافظ قرآنی و انتقال فرهنگ قرآنی با خانواده‌ها از جمله اهداف این طرح است.
برغمدی افزود: این طرح فرصت بی نظیری پیش روی دختران علاقه‌مند در استان آذربایجان شرقی قرار می‌دهد.
وی خاطرنشان کرد: در دوره‌های گذشته بانوان علاقمند تبریزی به صورت مجازی از برنامه‌های آموزشی حفظ قرآن کریم بهره‌مند شدند.
چهارمین دوره مقدماتی طرح ملی قرآنی "حفظ نور رضوی" ویژه بانوان سراسر کشور در سال ۱۴۰۳ با شعار «حافظ قرآنی، مکتب سلیمانی» با هدف زنده نگه داشتن یاد و نام این شهید بزرگوار برگزار می‌شود.
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است